Isparta’ki yoğun kar yağışının neden olduğu ve günlerce süren etkileyen elektrik kesintisinin acı gerçeği hatırlattığını belirten 65+ Yaşlı Hakları Derneği, kent ve köylerin afet durumları karşısında büyük ölçüde hazırlıksız olduğunu vurguladı.
Afet öncesi hazırlık ve bütünleşik planlamadan oluşan risk yönetiminde büyük eksikler olduğunun altını çizen dernek, “Yaşlılar ve ayrıca bakım/destek ihtiyacı olan tüm kırılgan gruplar açısından bu eksiklerin acilen giderilmesi hayati öneme sahiptir” dedi.
‘Stres altında kaldılar’
“Yalvaç ilçesinde, yalnız yaşayan 70 yaşındaki vatandaşın, hayatını kaybettiğini ve durumun bir kaç gün sonra ancak komşuların ilgilenmesiyle ortaya çıktığı da bir gerçektir” denilen açıklamada “Evde, oksijen tüpü gibi medikal desteğe ihtiyacı olan, veya hareketliliği kısıtlı hastaları bulunan ailelerin ciddi stres altında kaldıkları da görülmüştür” ifadesine yer verildi.
Derneğin, Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na danışarak, yaptığı uyarı ve öneriler şöyle:
“Afet Yönetimi”nin sadece insanları enkaz altından kurtarmak, hastaneye yetiştirmek, yangın söndürmek gibi müdahaleler olmadığını, aksine en büyük önceliğin insanları tehlikelerden korumak ve mevcut riskleri afetlerin öncesinde azaltmak olduğunu artık anlamak, benimsemek ve kentlerimizi, köylerimizi buna göre hazırlamak durumundayız.
Her şeyden önce, her yerleşim yerinin kendi koşullarına göre hazırlanmış, kes-yapıştır olmayan, katılımcı, kapsayıcı ve işler planlama yapılmalıdır.
Yerel yönetimler,
Kendi yetki alanlarında afetlerden etkilenecek yaşlı ve bakım/destek ihtiyacı olan kırılgan kimseleri önceden belirlemeli ve destek grupları oluşturulmalı, afet uyarısı yapıldığında bu kişilere ya da ailelerine, komşularına ve onlardan sorumlu destek gruplarına ulaşarak özel olarak uyarmalı, gerekiyorsa hızla tehdit altındaki bölgeden uzaklaştırabilecek ya da tahliye edilemeyecekleri durumlar için portatif ısıtıcı, sağlık vb. malzemelerin acilen temini için hazırlıklar yapmalı, afet sırasında sağlık ve esenliklerini kontrol edebilecek kapasiteyi oluşturmalı, bunun için gerekiyorsa destek grupları ile birlikte tüm gönüllüleri seferber etmeli, yaşlı ve bakım/destek ihtiyacı olan kırılgan kimseler, özellikle akıllı telefon gibi dijital araçları kullanmak konusunda eğitilmeli ve dayanışma amaçlı sosyal medya gruplarına dahil edilmeli, yaşlı ve kırılgan durumda kişilerin aile bireyleri, yakınları, komşuları bu kişilerle ilgili hazırlıklar konusunda önceden bilgilendirilmeli, planlamanın aktif paydaşı olarak eğitilmeli ve onların ihtiyacına özel acil durum malzemeleri hazır bulundurulmalıdır.
‘Özel şirketler de bu konuda sorumluluklarına sahip çıkmalı’
Orman yangını, kar fırtınası, sel ve deprem gibi afet durumlarına karşı her kurumun üzerine düşen görevler olduğunu hatırlatan 65+ Yaşlı Hakları Derneği, elektrik dağıtımı ve ulaşım gibi temel hizmetleri yürüten özel şirketlerin de bu konuda sorumluluk sahibi olduğunun altını çizdi.