17 Mayıs, Londra’da çalışan Getir kuryesi Raymond Johnson için sıradan bir çalışma günüydü.
Johnson, Ekim 2021’den beri çalıştığı firma için ürün teslimatını yapmış, gelen yeni siparişi hazırlamak için merkez depoya geri dönüyordu.
Ancak kırmızı ışıkta durduğunda, scooter kullanan iki kişi ona yaklaştı ve motosikletini vermesini söyledi.
Johnson şirketin aracını vermemek için direndi. Arbede esnasında Johnson elinden bıçaklandı.
Getir’in verdiği aygıttan herhangi bir arama yapılamadığı için, Johnson şahsi telefonundan yöneticisini aradı ancak ona ulaşamadı:
“Beni scooter’larıyla takip edip öldüreceklerini düşünüyordum, arkamda olup olmadıklarına bile bakamadım. Elimden kanlar fışkırırken can korkusuyla son hız depoya döndüm.”
İş arkadaşlarının yardımıyla Londra polisini çağıran Johnson hızla hastaneye sevk edildi. Getir de Johnson’ı yalnız bırakmadı, hastaneye bir görevlisini yolladı.
Johnson sabaha karşı hastaneden çıkarken doktorlar eline beş dikiş atmıştı. Ona daha ağır yaralanmadığı için şanslı olduğunu söyleyip eklediler:
“Elini 3-4 ay kullanma. 2 ay fizik tedavi görmen gerek.”
Camden New Journal isimli yerel gazeteye yansıyan olay, pandemiyle iyice yaygınlaşan eve teslimat hizmetlerinde çalışan kuryelerin koşullarını bir kez daha tartışmaya açtı.
Johnson, gazeteye yaptığı açıklamada, Getir firmasının “çalışanlarına vaatlerinin aksine” saldırı sonrası destek alamadığına dair şikayetlerini dile getirdi.
Getir, İngiltere’deki Uber ve Deliveroo gibi rakiplerinin kullandığı “esnaf kurye” yani gig ekonomisi modelinin aksine çalışanlarını tam zamanlı olarak işe alıyor ve kuryeleri şirkete ait motosikletleri kullanıyor.
BBC Türkçe‘ye konuşan Johnson, Getir’den yazılı ve sözlü olarak defalarca talep etmesine rağmen çalışamayacağı süre boyunca nasıl bir iş güvencesi altında olduğuna ve tedavisini sigortanın karşılayıp karşılamayacağına dair hiçbir yazılı bir bilgi gelmediğini söyledi.
Johnson, saldırıdan önce saatte yaklaşık 11 sterlin karşılığı (228 TL) haftada ortalama 40 saat çalışıyordu. Günde 40 teslimat yaparsa 25 sterlin (519 TL) prime hak kazanıyordu:
“Elimi kullanamadığım için aylarca çalışamayacağım fakat ödeme gelip gelmeyeceğine dair her hafta stres içinde olacağım, Getir bana elle tutulur yazılı bir güvence vermedi.”
Johnson, kazadan sonraki hafta 40 saatlik ödeme yapıldığını ancak ikinci hafta bunun 20 saate düştüğünü söylüyor.
Getir, BBC Türkçe‘nin konuyla ilgili sorusuna yazılı bir cevap verdi:
“Getir olarak, elinden yaralanan kuryemizin hem hastanede olduğu süre boyunca hem de sonrasında yanında olduk. Şu an için iş yapamayacak durumda olan kuryemizin maaşında herhangi bir kesinti yapılmayacak, tam olarak iyileşene kadar maddi ve manevi desteğimizi sürdüreceğiz.”
Şirket, iş güvencesi ve kuryelerle çalışma detaylarına dair soruları yanıtlamadı.
‘MOTOSİKLETLERE MUTLAKA PANİK BUTONU EKLENMELİ’
Johnson, hem Getir özelinde, hem de sektörde kuryelerin iş güvenliğini artırmak için düzenlemeler yapılması gerektiğine dikkat çekmek için konuyu medyaya taşıdığını söyledi:
“İşimizin doğası gereği, sokaklarda başımıza her türlü olumsuz durum gelebilir. Bu gibi durumlarda öncelikle benim yaşadığımın aksine Getir’in bizi nasıl sahip çıkacağına dair yazılı bilgi almak ve güvence altında olup olmadığımı bilmek istiyorum. Getir motosikletlere panik butonu ve kaza anında merkeze sinyal gönderen iki basit mekanizma eklemeli. Ayrıca, yöneticimize acil durumlarda her an ulaşabilmemiz gerekiyor.”
Reuters: Getir çalışanlarının yüzde 14’ünü işten çıkartacak
Reuters haber ajansı, 25 Mayıs’ta yayımladığı haberde, Getir’in enflasyonun küresel çapta yükselmesi ve artan masraflar nedeniyle çalışanlarının yüzde 14’ünü işten çıkartacağını açıklamıştı.
Reuters’a göre 2015’te Türkiye’de kurulan Getir, dünya çapında 50 şehirde hizmet veriyor.
Getir, Mart ayında piyasa değerinin 11,8 milyar dolar olduğunu açıklamıştı.
Getir, BBC Türkçe‘nin şirketin hangi şehirlerde hizmet verdiği, kaç çalışanı olduğu ve işten çıkarmaların hangi ülkelerde olacağına dair sorularına yanıt vermedi.
(BBC Türkçe)
