Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘faiz sebep enflasyon netice’ ifadeleriyle savunduğu yeni ekonomi modeli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son üç ayda verdiği toplam 400 baz puan faiz indirimi kararının ardından Türk lirasındaki değer kaybı tarihi seviyeye ulaştı.
Alınan kararlar ile eylülde 8.30 seviyelerinde olan doların kasımda 13 liranın üzerine yerleşmesiyle, TL’nin üç ayda değer kaybı yüzde 57’yi aştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre enflasyon yüzde 21,31’e yükseldi. ylık artışsa yüzde 3.51 olarak belirlendi. Bağımsız akademisyen ve ekonomistlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göreyse yıllık enflasyon, yüzde 58,65.
2022 ZAM YAĞMURU İLE BAŞLADI
Öte yandan Türkiye 2022 yılına zam yağmuru ile başladı.
2021 yılının sonlarına doğru yaşanan döviz kurundaki dalgalanma nedeniyle temel gıda ürünlerinden tekstile, araç fiyatlarından hizmet sektörüne birçok alanda fahiş artış yaşanmıştı. Artış yılın ilk gününde de kendini gösterdi.
2022 yılıyla beraber vergiler, trafik cezaları, köprü-otoyol geçiş ücretlerinin zamlanması yetmiyormuş gibi elektrik, doğalgaz, akaryakıt fiyatlarında yüksek artış yapıldı.
ELEKTRİĞE NE KADAR ZAM GELDİ?
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) konuya ilişkin kurul kararı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Resmi Gazete’deki tarife tablolarından yapılan hesaplamaya göre, elektrik tarifelerinde mesken, sanayi ve ticarethane abone grupları için vergi ve fonlar dahil ortalama yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda artışa gidildi.
2022 DOĞALGAZ ZAMMI
Konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 25 oranında zam yapıldı. Elektrik üretim santrallerinin kullandığı doğalgazın satış fiyatı yüzde 15, sanayide kullanılan doğalgazın fiyatı ise yüzde 50 arttı.
BENZİN KAÇ TL OLDU?
2022 yılı akaryakıt fiyatlarına yapılan zamla başladı. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS), akaryakıt ürünlerinde fiyat artışı olduğunu duyurdu.
EPGİS’ten yapılan açıklamaya göre, motorinde 1 lira 29 kuruş, benzinde 61 kuruş ve LPG’de 78 kuruş fiyat artışı gerçekleşti. EPGİS’in açıklamasında, “Pompa satış fiyatlarına yansıyacak şekilde artış olmuştur” mesajına yer verildi.
Ankara’da benzinin ortalama litre fiyatı 12.98 lira oldu. Benzinin litresi İstanbul’da 12.92 liraya, İzmir’de 13 liraya çıktı. Ankara’da motorinin litre fiyatı ortalama 12,80 lira oldu. Motorinin litresi İstanbul’da 12.74 liraya, İzmir’de 12.82 liraya çıktı. LPG’nin litre fiyatı da Ankara’da 8,80 liraya, İstanbul’da 8.76 liraya ve İzmir’de 8.64 liraya yükseldi.
KÖPRÜ VE OTOYOL GEÇİŞ ÜCRETLERİ 2022
İstanbul’da Avrupa ile Asya kıtalarını denizin altından birbirine bağlayan Avrasya Tüneli’nde otomobil geçiş ücreti 2022 yılı boyunca her gün 05.00-23.59 saatleri arasında tek yönde 53 lira, 00.00-05.00 saatleri arasında yüzde 50 indirimli olarak 26.50 lira olarak belirlendi.
İstanbul’daki boğaz köprülerinde de geçiş ücretleri 2022 yılında iki eşit parçaya bölünerek iki yönlü olarak alınacak.
15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nde ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nde tek yönlü otomobil geçiş ücreti 8.25 lira olarak belirlendi. Buna göre araç sahipleri gidiş-geliş toplam 16.50 lira ödeyecek. 2021 yılında tek yönlü geçiş ücreti 13.25 liraydı.
Öte yandan Türkiye genelindeki otoyol geçiş ücretlerine de çeşitli oranlarda zam geldi.
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
Buna göre, otomobil grubu için en düşük MTV tutarı 109 liradan 136 liraya çıktı. En yüksek MTV tutarı ise 50 bin 107 liradan 62 bin 633 liraya yükseldi.
* Motor silindir hacmi 1300 cc ve altı 1-3 yaş otomobillerin motorlu taşıtlar vergisi (MTV), 2022’de 1313 lira ile 1576 lira arasında değişecek.
* Aynı yaşta, motor silindir hacmi 1301-1600 santimetreküp otomobillerin vergisi de 2 bin 287 lira ile 2 bin 746 lira arasında olacak. 4001 santimetreküp üzerinde motor silindir hacmine sahip otomobillerin vergisi ise 57 bin 415 lira ile 62 bin 633 lira arasında hesaplandı.
* Yıllık vergi tutarı, 1-6 yaş minibüslerde 1570 lira, aynı yaştaki 25 kişiye kadar otobüslerde 3 bin 965 lira, 1500 kilograma kadar kamyonet, kamyon ve benzeri araçlarda 1408 lira olacak.
TRAFİK CEZALARI NE KADAR OLDU?
İndirim yalnızca MTV’de yapıldığı için diğer vergi, harç ve cezalarda yeniden değerleme oranı yüzde 36.2 olarak uygulanmaya devam edecek.
Buna göre:
* 2021’de 144 lira olan emniyet kemeri kullanmamanın cezası 2022’de 196 liraya, kırmızı ışıkta geçmenin, cep telefonuyla konuşmanın ve muayenesiz araç kullanmanın cezası 314 liradan 427 liraya çıkmış oldu.
* Ehliyetsiz araç kullanmanın cezası 2 bin 698 liradan 3 bin 674 liraya çıkarken, sahte plaka takmanın cezası da 6 bin 687 liradan 9 bin 107 liraya yükseldi.
NOTER İŞLEMLERİ ÜCRETLERİ
Resmi Gazete’de yayımlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği ile değerli kağıtların 2022’de uygulanacak satış bedelleri de yeniden tespit edilmişti.
Buna göre:
* Noter kağıdı 25 lira, pasaport 225 lira, değiştirme nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı 37.5 lira, kayıp nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı 75 lira, sürücü belgeleri 280 lira, motorlu araç tescil belgesi 250 lira bedelle temin edilebilecek.
* Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde alınan maktu vergi yeniden değerleme oranı olan yüzde 36.20 artırılarak 117 lira oldu.
İCRAYA BAŞVURU ÜCRETİ
492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarifelerde yer alan maktu harçlar da yeniden değerleme oranında yeniden düzenlendi.
2022’de mahkemeye başvurma harçları 37 liradan, icraya başvurma harçları 80.70 liradan başlayacak. İflasın açılması veya konkordato isteğiyle masaya katılma harcı 133 lira olacak.
PASAPORT HARÇLARI
2022 için belirlenen yüzde 36,2’lik yeniden değerleme oranı sonrası pasaport, ehliyet ve tapu harçlarındaki değişimler şöyle olacak:
* 180 lira olan pasaport defteri ücreti 225 liraya çıktı.
* 6 aya kadar olan pasaport harcı 227 liradan 309 liraya yükseldi.
* 1 yıllık pasaport harcı 331 liradan 450 liraya,
* 2 yıllık pasaport harcı 542 liradan 738 liraya,
* 3 yıllık pasaport harcı 770 liradan 1048.7 liraya,
* 3 yıldan uzun süreli pasaport harçları ise 1085 liradan 1478 liraya çıktı.
EHLİYET VE TAPU HARÇLARI
* Ehliyet harçları ise A sınıfı için 271 liradan 369 liraya,
* B sınıfı için 820 liradan 1116.8 liraya,
* F ve H sınıfı için de 271 liradan 369 liraya çıktı.
* 2020’de 1839 lira iken 2021’de 2 bin 6 liraya yükselen yurt dışından getirilen tapu harcı ise 2022’de 2 bin 732 liraya çıktı.
EMLAK VERGİSİ
Emlak vergi değerleri, 2022’de bu yıla ait yeniden değerleme oranının yarısı (yüzde 18.10) kadar artırılarak hesaplanacak.
Buna göre:
* Ülke sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri 6 milyon 173 bin liranın üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabi olacak.
* Vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları da yeni yıl için yeniden değerleme oranının yarısı kadar yükseldi.
* Bu kapsamda, vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları 6 milyon 173 bin lira ile 9 milyon 260 bin lira arasında olanların (bu tutar dahil) 6 milyon 173 bin lirayı aşan kısmı için binde 3 olarak tespit edildi.
* Söz konusu taşınmazlardan değeri 12 milyon 347 bin liraya kadar olanların (bu tutar dahil) 9 milyon 260 bin lirası için 9 bin 261 lira, fazlası için binde 6’lık oran belirlendi.
* Değeri 12 milyon 347 bin liradan fazla olanlarda sınır, bu tutar için 27 bin 783 lira, fazlası için ise binde 10 olarak hesaplandı.
2022 TRAFİK CEZALARI
Yeniden değerleme oranı eğer yüzde 36.2 olarak belirlenirse trafik cezaları 2022 yılında şöyle olacak:
* Ruhsat bulundurmayanlar, plakayı farklı yere takanlar: 166 lira
* Emniyet kemeri takmayanlar, park ve duraklama yasaklarına uymayanlar, kavşaklarda geçiş hakkına uymayanlar, kask takmayanlar, kurala uymayan yayalar, rahatsız edecek düzeyde yüksek sesle müzik dinleyenler: 196 lira
* Engelli parkını zaptetme: 392 lira
* Seyir halinde cep telefonu kullananlar, kırmızı ışıkta geçmek, hız limitini yüzde 30 aşanlar, muayene yaptırmayanlar: 427 lira
* Korsan taksi tercih eden yolcular: 607 lira
* Geçersiz ehliyetle araç kullananlar: 739 lira
* Plakanın şekliyle oynayanlar: 760 lira
* Tehlikeli maddeyi izinsiz taşıyanlar: 826 lira
* Yayaya öncelik vermeyenler: 860 lira
* Kış lastiği kuralına uymayanlar: 1137 lira
* Alkollü araç kullananlar, aracına çakar takanlar, hız limitini yüzde 50 aşanlar: 1823 lira
* Korsan yolcu taşıyanlar: 1823-9125 lira
* İkinci kez alkollü yakalananlar: 3091 lira
* Tescilli aracı plakasız kullananlar: 3091 lira
* Ehliyetsiz araç kullananlar: 3674 lira
* Aracıyla keyfi spin atan, drift yapanlar: 9125 lira
* Uyuşturucu alarak araç kullananlar: 9410 lira
* Araç yükleme kurallarına uymayanlar: 408-502 lira