Asgari ücretin belirlenmesine yönelik ilk toplantı, bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda gerçekleştirilecek. Peki, yeni asgari ücret ne kadar olacak? Hangi rakamlar konuşuluyor? Komisyon kaçta toplanacak? İşte merak edilen ayrıntılar…
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücret, yasa gereği işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. İşçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını TİSK temsil ederken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı komisyona başkanlık ediyor. Komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar alıyor. Oyların eşitliği durumunda, başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış kabul ediliyor.
Komisyonun aralık ayı sonuna kadar yapacağı dört toplantı sonunda 2025 yılı için geçerli olacak asgari ücretin belirlenmesi bekleniyor.
TOPLANTI SAAT KAÇTA?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için yarın toplanıyor. Toplantıya, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) işverenleri, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ise işçileri temsilen katılacak.
Toplantıda, komisyonun çalışma takviminin netleşmesi bekleniyor. Türk-İş heyetine Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar liderlik edecek. İşçi temsilcileri olarak aşçı Selma Sayın, kuaför Nihan Koçak, taşeron işçi Durmuş Öztürk ve gazeteci Sezer Özseven de toplantıda yer alacak. Toplantının saat 16.00’da başlaması planlanıyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN AÇIKLAMALARI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Hem çalışanlarımızın beklentilerini karşılayacak hem de ülkemiz ekonomisine taşınması ağır bir yük getirmeyecek bir anlayışla sürecin yürütüleceğini ümit ediyorum” dedi.
İŞÇİ SENDİKALARINDAN ORTAK MESAJ
TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK, asgari ücretle ilgili ortak bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “İşçiler enflasyonun sebebi değil, mağdurudur. Enflasyon artışını ücretlere yansıtma yaklaşımı kabul edilemez. Asgari ücret, emeğe gösterilen saygının göstergesidir” denildi.
Sendikalar, asgari ücretin belirlenmesinde, Anayasa’da belirtilen “geçim şartları” ilkesine uyulmasını ve ulusal düzeyde tek bir rakam olarak belirlenmesini talep etti.
İŞÇİLERİN VE İŞVERENLERİN TALEPLERİ
İşçi kesimi, enflasyona ek olarak refah payı verilmesini talep ederken, işveren tarafı asgari ücret desteğinin sürdürülmesini istiyor. Hali hazırda işverenlere sağlanan 700 lira tutarındaki asgari ücret desteğinin süresi yıl sonunda dolacak.
Mevcut asgari ücret, brüt 20 bin 2 lira, net 17 bin 2 lira olarak uygulanıyor. Bu rakam üzerinden yüzde 14 SGK primi ve yüzde 1 işsizlik sigortası primi kesiliyor.
ASGARİ ÜCRETTE ZAM SENARYOLARI
Merkez Bankası’nın 2024 ve 2025 yılları için öngördüğü enflasyon oranları, asgari ücretin ne kadar artacağını büyük ölçüde belirleyecek. Peki asgari ücret için masadaki rakamlar neler?
İşte tüm asgari ücret tahminleri:
2025 ENFLASYON BEKLENTİSİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 21 olarak açıkladı. Bu oranla yapılacak bir zamla, asgari ücretin 20 bin 572 liraya çıkması bekleniyor.
REVİZE ORANLAR VE YENİ ZAM TAHMİNLERİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bu oranın üzerine ek bir zam yapılması yönünde karar alması durumunda, yüzde 25’lik bir artışla asgari ücretin 21 bin 252 liraya yükselmesi öngörülüyor.
ORTALAMA HESAP
2024 ve 2025 yıllarına ilişkin enflasyon tahminlerinin ortalaması alındığında, asgari ücrette yüzde 30-35 arasında bir artış yapılabileceği değerlendiriliyor. Bu orana göre asgari ücret, yüzde 30 artışla 22 bin 102 lira, yüzde 35 artışla ise 22 bin 952 liraya ulaşabilir.
2024 ENFLASYONU KADAR ZAM
Merkez Bankası, 2024 yılı enflasyon hedefini yüzde 44 olarak belirlemişti. Bu hedefe göre, asgari ücrete yüzde 44 oranında bir zam yapılması durumunda, ücretin 24 bin 482 liraya çıkması bekleniyor. Eğer zam oranı yüzde 45’e yükselirse, asgari ücretin 24 bin 652 liraya ulaşabileceği ifade ediliyor.
YENİDEN DEĞERLEME ORANI
Vergi ve harçlara uygulanan yüzde 43,93’lük yeniden değerleme oranı, asgari ücret zam tahminlerinde de dikkate alınıyor. Bu oranla asgari ücretin 24 bin 470 liraya çıkması olası bir senaryo olarak görülüyor.
GEÇMİŞ ZAM ORANINA GÖRE TAHMİN
Geçen yıl, 2023’ün başında asgari ücret 8 bin 506 liradan 17 bin 2 liraya yükselmişti. Bu, yüzde 99,86 oranında bir artışa karşılık geliyor. Benzer bir oran bu yıl da uygulanırsa, asgari ücretin 33 bin 980 liraya çıkması bekleniyor. Bu rakam, muhalefetin asgari ücret beklentileriyle de örtüşüyor.
MUHALEFETİN ASGARİ ÜCRET TALEPLERİ
Muhalefet partileri de asgari ücret artışıyla ilgili açıklamalarda bulundu.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel:
“Biz, ‘Bir asgari ücretli parayı nereye harcar, 1 senede bu ne kadar artmış?’ diye baktık. 1 yılda asgari ücretlinin muhatap olduğu enflasyon yüzde 76’ya denk geliyor. Bütün sendikalara çağrımız budur; asgari ücret talebimiz 30 bin lira, bunun altında biz yokuz.”
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu:
“Gerçekleşen enflasyon kadar ücret artışı yapmak, çalışanın yaşadığı refah kaybını telafi etmemektedir. İşverenlerin de durumu göz önünde bulundurularak temmuz ayında tekrar arttırılmak kaydıyla, 2025 yılının ilk yarısında net asgari ücret en az 28 bin lira olmalıdır.”
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan:
“Sizin enflasyon tahminlerinize güvenerek geleceğimizi heba etmeyeceğiz. Asgari ücret konusunda partimizin tutumu nettir. Asgari ücret, en az 35 bin lira olmalı ve yılda 2 kez güncellenerek artırılmalıdır.”
Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan:
“Bu sene asgari ücretin 35 bin TL’ye çıkarılması lazım. Çünkü yoksulluk sınırı 70 bin TL’ye gelmiş durumda. Bir evde iki asgari ücret olduğunda, karı-koca asgari ücretle geçindiğinde, o eve giren miktarın en azından yoksulluk sınırına ulaşması lazım”
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu:
“33 bin 337 lira verirseniz ancak enflasyon karşısında asgari ücretliyi ezdirmemiş olursunuz. Şimdilerde şu tartışma yürüyor diyorlar ki ‘ileriye dönük projeksiyonla belirleyelim.’ Tahminle gerçekleşme arasında uçurum var. Bu uçurum varken kimse senin gelecek projeksiyonuna bakmaz. Buradan sendikalara sesleniyorum emekçinin sahibi olun, iktidarın sözcüsü değil.
KAYNAK: CUMHURİYET