İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) Türkiye’deki 30 büyükşehir Belediyesi’nin insani gelişmişlik endeksini çıkardı. Endeksin ilk 6 sırasında CHP’li belediyeler yer aldı. Listenin son sırasında Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi yer alırken, kayyım tarafından yönetilen Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyelerinin de son sıralarda yer alması dikkat çekti.
İNGEV, İGE- İlçeler Endeksini bu yıl ilk kez Büyükşehirler ölçeğine taşıdı. İGE-Büyükşehirler 2020 sonuçları İNGEV Başkanı Vural Çakır ve İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Prof. Dr. Fuat Keyman ile Prof. Dr. Murat Şeker’in katılımıyla açıklandı. İnsani gelişmede başarı gösteren Büyükşehir Belediye Başkanlarına çevrim içi konferans ile ödülleri verildi.
İnsani Gelişme Endeksi – Büyükşehirler 2020 Raporu, büyükşehir belediyelerinin faaliyet gösterdiği 30 ili kapsamına aldı. Belediyeler Yönetişim ve Saydamlık, Eşitsizliklerle Mücadele, Nitelikli Eğitim, Sağlıklı Yaşam, Sürdürülebilir Ekonomi, Sosyal Yaşam, Sürdürülebilir Çevre ve Enerji, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile Ulaşım ve Erişilebilirlik olmak üzere 9 alt endekste gruplandırıldı. Yerel yönetim faaliyet raporları ve stratejik planlarının detaylı incelenmesi, merkezi istatistiklerin toplanması, belediye web sitesi ve sosyal medya hesapları analizi ile birlikte, toplam 21 konuda “gizli vatandaş” senaryoları ile belediyelere başvurulmuş ve cevap verme düzeyleri endekse dahil edildi.
İLK 10’DA KARADENİZ VE DOĞU YOK
İGE-B 2020 İnsani Gelişme Endeksi sıralamasında İstanbul ilk sırada yer aldı. İstanbul’u Ankara, İzmir, Muğla ve Antalya izledi. Sıralamada öne çıkan diğer iller ise Eskişehir, Bursa, Denizli, Sakarya ve Kocaeli oldu.
Büyükşehirler arasında ana endeks ölçeğinde en yüksek skor 65,7, en düşük skor 24,7, ortalama skor ise 45,3 oldu. Ortalamanın üstünde 16 büyükşehir yer alır iken ortalamanın altında kalan büyükşehir sayısı 14’tür; bu büyükşehirler sırasıyla, Trabzon, Malatya, Kayseri, Adana, Manisa, Ordu, Gaziantep, Erzurum, Kahramanmaraş, Hatay, Diyarbakır, Van, Mardin ve Şanlıurfa’dır. Endeks sıralamasında ilk onda yer alan büyükşehirlerin bölgelerine bakıldığında Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin temsil edilmediği gözlendi.
EŞİTSİZLİKLERLE MÜCADELEDE SINIFTA KALDILAR
Nitelikli Eğitim ve Sağlıklı Yaşam alanları büyükşehirlerde ortalama değerin en yüksek olduğu alanlardır. Ortalamanın düşük olduğu alt endeksler ise Sosyal Yaşam, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Eşitsizliklerle Mücadeledir. Öte yandan minimum değerler açısından bakıldığında ise Yönetişim ve Saydamlık, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Sosyal Yaşam ve Eşitsizliklerle Mücadele en düşük performans gösterilen ve büyükşehirlerin insani gelişme açısından daha fazla çalışma yürütmesi gereken alanlar olarak sıralandı.
İşte 9 alt endeksin birincileri:
– Yönetişim ve Saydamlık Endeksi
Ankara
– Eşitsizliklerle Mücadele Endeksi
İstanbul
– Sürdürülebilir Ekonomik Durum Endeksi
İstanbul
– Nitelikli Eğitim Endeksi
Ankara
– Sağlıklı Yaşam Endeksi
Eskişehir
– Sosyal Yaşam Endeksi
İstanbul
– Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Endeksi
İzmir
– Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi
Eskişehir
– Ulaşım ve Erişilebilirlik Endeksi
İstanbul
