Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yaptı.
Türkiye’nin salgındaki en zor günlerini geçirdiğini belirten Koca, “Tam kapanma olacak mı?’ sorusuyla ilgili de “Kabineye bu konu hakkında alternatifli önerileri sunacağız” dedi.
Koca’nın açıklamalarından önemli kısımlar şöyle:
-Türkiye, salgındaki en zor günlerini geçirmektedir. Kovid-19 risk haritası, nüfusun yüzde 80’inin çok yüksek risk grubundaki şehirlerde yaşadığını ortaya koyuyor. Yeni vakaların yüzde 85’i İngiltere mutasyonu kaynaklıdır.
Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları şöyle:
“Ülkemiz salgın boyunca yaşadığı en zor dönemlerden birini geçirmektedir. Dünkü vaka sayımız 52 bin 676, vefat sayımız 248’dir. Toplam vaka sayımız 3 milyon 798 bin 333’e, vefat sayımız 33 bin 702’ye ulaşmıştır. Mart ayının başından itibaren vaka durumlarını il il gösteren bir harita yayınlıyoruz.
“Faktörlerden biri belirsizliğin verdiği gerginliğin içinde zamanla yorulmuş olmamızdır. Diğer olumsuz faktör virüsün yeni varyantlarıdır. Yorgunluğun haklı sebepleri var. Mutasyon ve varyantlar konusunda ise genelde beklenti şansın bizden yana olmasıydı ama şu an için bu gerçekleşmedi.
“Varyant ortaya çıktığı ilk şekle göre farklılık göstermiş virüs demektir. Virüsün geçirdiği değişim bazen etkisiz hale gelmesine de neden olabilir. Vaka artışlarında etkisi yüksek olan varyantlarla virüsün daha ciddi değişime neden olmuş mutantların işi zorlaştırdığı bir gerçektir. Son haftalarda çok sayıda mutant ve varyant virüs tespit ettik. Yeni vakaların yüzde 85’i İngiltere mutasyonu kaynaklıdır. İlk koronavirüse göre daha hızlı yayılmaktadır.
“Güney Afrika varyantı 11 ilimizde 285 kişide, Brezilya varyantı ise 9 ilimizde 166 kişide görülmüştür. Az sayıda olmakla birlikte California, New York ile B1521 varyantı da tespit edilmiştir. Verdiğim bilgilerden anlaşılacağı gibi bu yeni durum vaka sayılarını etkilemekle kalmadı, hastaneye başvurular ile yatan hasta sayısına da yansımaya başladı. Türkiye genelinde yüzde 59 olan yatak doluluk oranı yüzde 67,4 olan yoğun bakım doluluk oranında dramatik artış yoktur.
“Sağlık hizmetlerimiz halen genel sağlık hizmetlerini kapsayacak şekilde eksiksiz sürmektedir. Yükümüz önü alınamaz şekilde ağırlaşırsa geçmişte olduğu gibi bir düzenlemeye gitmek zorunda kalabiliriz.
“Bu gerçek, bizi uyarıyor. Gerçeğin uyarısına dikkat etmek zorundayız. Aşının etkisini hep birlikte gördük. En çok aşılama yapan ülkeler arasındayız. Toplum bağışıklığını gerçekleştireceğiz.
“Şartlar bizi hızla toparlanmaya davet ediyor. Günlük vaka sayıları 50 binin üzerine çıkmışken başkasından duyulacak uyarıya ihtiyaç olmamalıdır. Haritalar, tablolardaki sayılar güçlü birer uyarıdır. Salgının getirdiği kısıtlamalarla günlük hayatın ihtiyaçları arasındaki makul dengeyi tekrar kuralım. Aşı programı ilerlerken mücadelenin süresini kısaltalım. Bu iş bitene kadar bir gün bile yalnız kalmayacaksınız. Bizi bir gün bile kararsız ya da yılgın görmeyeceksiniz. Sizden isteğimse moralinizi yükseltmenizdir.
“65 yaş üstü vatandaşlarımızın 1 Ocak itibariyle toplam vaka içindeki oranı yüzde 17,7. Şimdi ise yüzde 8,2. Yani aşılama sonrası neredeyse toplam vaka sayısı içinde yarı yarıya düşmüş durumda. Bu dönemde aşılanan kişi sayısı ise 65 yaş üstü yüzde 76,4. Yüzde 100 aşılanamadı. Halen yüzde 23,6 oranında 65 yaş üstü vatandaşımız aşısı tanımlandığı halde aşısını yaptırmış durumda değil.
“Sağlık çalışanlarına baktığımızda aynı tabloda, toplam vaka içindeki payı yüzde 5,3. Sağlık çalışanlarında aşılama oranı yüzde 86. Toplam vaka içindeki payı şu an yüzde 1,37’ye kadar indi. Bu aşının etkisini gösteren önemli bir bulgu.
“Hastanede özellikle 65 yaş üstü ve sağlık çalışanlarının yatışlarını gösteren tablo. 65 yaş üstünde yüzde 57,4 iken, şimdi yüzde 31’e kadar düşmüş durumda. Sağlık çalışanlarında daha belirgin, yüzde 3,1 iken, şu an 0,78. Yani dörtte bir, hatta beşte bir oranında inmiş durumda.
“Yoğun bakımda yüzde 69,9, yüzde 48,4’e 65 yaş üstü vatandaşlarımızın düşen oranını görmüş oluyoruz. Sağlık çalışanlarımız ise yüzde 1,1 iken, şu an 0,25’e kadar inmiş durumda.
“Entübe vakalar içinde 65 yaş üstündeki vatandaşımızın oranı yüzde 71’den yüzde 54,4’e indi. Sağlık çalışanları da yüzde 1,1 iken, şu an 0,15’e indi.
“Vefat edenler içinde ise 65 yaş üstü vatandaşlarımızda, yüzde 65 oranında düştüğünü görüyoruz. Aşılama oranında da yüzde 76,4 olduğunu tekrar ifade etmek istiyorum. Aşının 65 yaş üstü ve sağlık çalışanlarına daha erken yapıldığı için, hem hastanede yatış, hem yoğun bakım, hem de entübe hastalar boyutunda baktığımızda belirgin bir fayda sağladığını, vatandaşlarımızın bu noktada tanımlanmış olan kişilerin aşılarını yaptırma konusunda hassasiyet göstermelerini ifade etmek istiyorum.
“Bugün Bilim Kurulu, özellikle bu çerçevede yarından itibaren Ramazanın başlamasıyla birlikte önerilerimiz neler olabilir diye alternatifli bir hazırlık yaptı. Yarın Cumhurbaşkanımız başkanlığında biliyorsunuz kabine toplantısı var. Kabine toplantısında bu önerileri alternatifli sunmuş olacağız. O çerçevede sayın Cumhurbaşkanımız alınan kararları uygun gördüklerinde açıklarlar. Ramazan ayını özellikle tedbirler noktasında çok önemli bir dönem olarak görmeliyiz. Yakın temasla ve mutantların, varyantların yüzde 85 oranına kadar çıktığı bu dönemde, yeni bir pik dönemi yaşıyoruz. Bu pik, mutant oranının giderek yüksek olduğu bir pik. Yakın temasın son derece önemli olduğunu, yakın teması ve hareketliliği azaltıcı bir döneme girmek zorundayız.
“Rusya ile özellikle sağlık bakanı ile 2 defa görüşmüştüm. Yakın zamanda bir heyet göndereceklerini ve burada özellikle bizim bazı bölgelerde, Muğla, Antalya, İzmir, Aydın gibi, sertifikasyon uyguladığımız bir bölge. O bölgede aldığımız tedbirleri görme noktasında bir heyetin geleceğini, ona göre önümüzdeki dönem değerlendirmenin daha rahat yapılacağını söyleyebilirim. Turizmin yoğun olduğu bölgede aldığımız tedbirleri gördüklerinde farklı bir yaklaşım içinde olacaklarını söyleyebilirim. Bu yaşadığımız Türkiye’de üçüncü, İstanbul için dördüncü pik. Vaka sayısının daha yoğun olduğu ama ağır hasta sayımızın artmadığını rakamlardan görüyorsunuz. Şu dönemde sağlık altyapımız açısından ciddi bir sorun olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim. Yatak doluluk oranlarımızın yüzde 56,3 olduğunu söylemek istiyorum. Yani 247 bin yatağımız içinde doluluk oranı yüzde 56,3. Özellikle erişkin yoğun bakım son derece önemli, 47 bin yoğun bakımımızın 32 bini erişkin yoğun bakım olarak kullanılıyor. Erişkin yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 71,3. Bu çerçeveden bakıldığında yüzde 30’a yakın kapasitemiz olduğunu, bunun da 10 bine yakın ağır hasta anlamına geldiğini belirtmek istiyorum. Sinop, İzmir, Çanakkale, Bartın, Edirne ve Rize’de yoğun bakım doluluk oranı yüzde 80’in üzerinde. Şu an ir sorun olmadığımızı ama yakinen takip ettiğimizi söylemek istiyorum.
“DSÖ’nün biliyorsunuz iki hafta önce bir toplantısı olmuştu, o toplantıya özellikle pek katılımın olmadığı bir toplantıydı. O toplantıda benim bütün dünyaya ifade ettiğim şu oldu, aşıyla ilgili fikri mülkiyet haklarının çözülmesi gerektiğini ifade ettim. Bunu bir şekilde DSÖ istiyorsa DSÖ de formül geliştirebilir, bütün dünyada üretimin yapılabileceği her ülke fikri mülkiyet haklarının çözülmesiyle daha kolay erişimin sağlanabileceğini ifade ettim. Bu konuda gayretli olacaklarını ifade ettiler. Benim bu anlamda fikri mülkiyet haklarını gerektiğinde dünyanın çözüm getirerek, üretme becerisini olan, potansiyeli olan bütün ülkelerde bunun önünün açılması gerektiği kanaatindeyim.