İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) bisikletleri, 300 istasyonda 3 bin bisikletle hizmet vermeye devam ediyor. İSPARK Genel Müdürü Hakan Orhun, İstanbul’da hizmet veren İSBİKE’lere yönelik vandalizm yüzünden İSPARK’ın milyonlarca lira zarara uğradığını söyledi. Orhun, “Neredeyse iki katı bisikletle hizmet verebilirdik, şu anki vandalizmle karşı karşıya kalmasaydık. Maalesef çok ciddi onarım maliyetleri ile karşı karşıya kalıyoruz” dedi. Orhun, gelecek yaz aylarında İstanbullulara elektrikli bisikletlerle hizmet sunulacağı müjdesini verdi.
Bostancı-Kartal sahil yolunda 2013 yılında 14 durak ve 140 bisikletle İstanbullulara hizmet vermeye başlayan İBB’ye ait bisikletler, günümüzde 300 istasyon 3 bin bisiklete ulaştı. İBB iştiraki İSPARK AŞ tarafından İstanbullulara hizmet veren İSBİKE’ler, sık sık vandalların hedefi oluyor.
“Senin Şehrin, Senin Bisikletin” sloganıyla tüm bisikletseverlere hizmet veren bisikletler çalınıyor; bisiklet üniteleri, teknik cihazlar, işletim sistemleri, kiralama üniteleri, kamera donanım sistemleri tahrip ediliyor, bisikletler kiokslardan zorla çıkartılıyor. Çalınan bisikletler su kanalları, metruk binalar veya şehrin farklı bölgelerine GPS kutusu sökülmüş veya diğer aksamlarına hasar verilmiş şekilde terk edilmiş olarak bulunuyor.
Son iki yıl içinde, İstanbullulara hizmet veren toplam 828 bisiklet ve birçok kiralama ünitesi, çalınma ve hasar görme sonucunda kullanım dışı kaldı.
Bisikletlere verilen zarar, İSPARK’a milyonlarca liraya mal oluyor. İstanbulluların özellikle yaz aylarından çok sık kullandığı bisikletler hakkında ANKA Haber Ajansı’na bilgi veren İSPARK Genel Müdürü Hakan Orhun, şunları söyledi:
“İSBİKE KULLANIMI YAZ AYLARINDA 8 İLA 10 SAATİ BULUYOR
İSBİKE, İstanbullular için çok önemli bir marka. Biz, üç bine yakın bisikletle bu işe başladık. Kiralama çok önemli. Çünkü kişilerin evleri küçüldü. Dolayısıyla herkes evine bisiklet koymak istemiyor artı maliyetler çok yükseldi. Bu nedenle kiralama çok iyi model ve biz, İBB olarak çok düşük tutuyoruz. Çünkü bu konuda daha çok katılım bekliyoruz, çok da büyük ilgi görüyoruz. Baktığımız zaman, özellikle havaların iyi olduğu dönemde bizim bisiklet başı kullanım saatlerimiz 8 ila 10 saati buluyor. Dolayısıyla çok büyük rağbet var, bundan da çok memnunuz.
GİDEREK ARTAN BİR VANDALİZM İLE KARŞI KARIŞAYIZ
3 bine yakın bisikletle hizmet veriyoruz ama bu sayıyı İstanbul için çok daha ileri götürme planlarımız var. Ancak bu sayıyı maalesef üç binde koruyamıyoruz, çünkü bisikletlerimiz zarar görüyor. Burada giderek artan bir vandalizm ile karşı karşıyayız. Sadece zarar verme amaçlı bunu yapanlar var. Bunun yanı sıra çalıp kullanmak isteyenler var. Ama bu bisikletlerin tamamını, çok gizli yerlerindeki GPS aracılığı ile biz bunları takip ediyoruz. Bunlar bir kamu malı, bunların hepsi İBB’nin ürünleri. Dolayısıyla bunlara verilen zarar, kamu zararı. O yüzden bunu hep beraber sahiplenmemiz lazım. Her İstanbullunun kendi malıdır bunlar. Dolayısıyla bu bisikletleri sahiplenelim, koruyalım ve sayısını artırmayı da biz halledeceğiz.
ORANA BAKILDIĞI ZAMAN İSTANBUL’DAKİ VANDALİZİM AMSTERDAM’A GÖRE YÜKSEK
Aslında düşünmek istemiyorum ama bu, hizmetin devamına bir şekilde engel oluyor. Bizim kimi istasyonlarımızda yeterli sayıda bisiklet görememenin altında yatan nedenlerden biri bu. Ancak burada, dediğim gibi bunlar bizim vergilerimizde alınmış bisikletler, hepimizin malı. Dolayısıyla hep beraber bunları sahiplenip çok daha iyi yere getirmek için çalışmalar yapmalıyız. Aslında bu global de bir problem. Amsterdam mesela, bu konuda en bisiklet şehri diyebiliriz. Orada da senede neredeyse on binlere ulaşan bisiklet nehirden toplanıyor diye bir bilgimiz var. Ama orana baktığımızda, İstanbul’un vandalizm oranı biraz daha yüksek ve bizim bunu düşürmemiz gerekiyor. Bunu da hep beraber yaparız. Hep beraber bisikletlerimizi sahiplenerek daha iyi bir hizmet vermemizi sağlayabiliriz.
VANDALİZİMLE KARŞI KARŞIYA KALMASAYDIK İKİ KATI BİSİKLETLE HİZMET VEREBİLİRDİK
Buraya baktığımızda, aslında biz, neredeyse iki katı bisikletle hizmet verebilirdik, şu anki vandalizmle karşı karşıya kalmasaydık. Bunu da yapacağız aslında, sayıyı mutlaka artıracağız. Ama buradaki giderden bahsedersek on milyonlar mertebesinde. Bu bisikletlerin parçaları, genelde yurt dışından gelen ürünler olduğu için döviz endeksli ürünler. Bu nedenle de maalesef çok ciddi onarım maliyetleri ile karşı karşıya kalıyoruz. Bunu sahiplenirsek bunu çözeceğimizi düşünüyorum.
SADECE BİSİKLETLERE DEĞİL BAĞLI BULUNDUĞU İSTASYONLARA DA ZARAR VERİYORLAR
Bisikletlerin tamamının çok özel bakımları yapılıyor ve ayrıca burada dengeleme denilen bir operasyonda yönetiyoruz biz. Talebin attığı yerlere bisikletlerinizi yönlendirerek, taşıyarak daha çok kullanıma açmak istiyoruz. Bir taraftan da onarımlar için de biraz önce bahsettiğimiz gibi mümkün olduğunca bunları tekrar kullanmak istiyoruz ama bazıları maalesef kurtarılamayacak derecede hasar görmüş oluyor. Bu, sadece bisikletlerle de sınırlı değil, bisikletlerin bağlı bulunduğu istasyonlarda da ciddi zararlar söz konusu. Ancak ben şunu hatırlatmak istiyorum, niyeti kötü olan kişiler şunu bilsinler ki bu bisikletlerin tamamı izleniyor, istasyonlar kamerayla kayıt altında. Dolayısıyla biz, bunları tespit edip emniyet görevlilerimizle beraber üzerine düşüyoruz. Bu kişiler hakkında kamu davası açıyoruz.
İSTANBUL’A ELEKTRİKLİ BİSİKLETLER GELİYOR
İSBİKE Projesi, kişilerin ağırlıklı olarak eğlence amacıyla ya da sağlıklı hayat için spor amacıyla kullandıkları bisikletler. Bunla sınırlı kalmayacağız, öncelikle bu bisikletlerin sayısını çok ciddi artırmayı planlıyoruz. Bisikletlerimiz ağırlıklı olarak sahil bölgelerinde. Bunun da nedeni, İstanbul bildiğimiz gibi biraz engebeli bir yapıya sahip. Bisikletlerin kullanımı yokuşlarda maalesef kolay olmuyor. Çok yakın bir gelecekte elektrikli bisikletlerimizi getireceğiz. Dolayısıyla İstanbullular, bu açtığımız on tane metro hattı ve halihazırdaki metro hatlarından bu bisikletler aracılığıyla çok daha rahat ulaşacaklar. Bu elektrikli bisikletler spor amaçlı, eğlence amaçlı değil, ulaşımın bir parçası olarak konumlandırılacak. Dolayısıyla bunun için çok da heyecanlıyız.
ÖNÜMÜZDEKİ YAZ İSTANBUL SOKAKLARINDA OLACAKLAR
İhale hazırlıklarımız sonlandı. Dolayısıyla önümüzdeki yaz elektrikli bisikletleri İstanbul sokaklarında göreceğiz. Aslında İstanbul’un ihtiyacı olan sayı 30-40 binler civarında bizim hesaplarımıza göre, dolayısıyla o sayıya yıllar itibariyle ulaşacağız. Ama ben, çok sıkı talep göreceğine eminim. Hem sağlık açısından hem hız açısından çok iyi bir uygulama olacağını öngörebiliyorum. Biz, İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak tüm hizmetlerimize erişimin en düşük maliyette olması için çalışmalar yapıyoruz ve burada da dediğim gibi Avrupa şehirlerinin çok altındaki fiyatlarda olacak ve maksimum sayıda kişinin erişmesi için olabilecek en uygun fiyatta konumlandırmayı hedefliyoruz. Mevcut bisikletlerden başlarsam bunların 300 istasyonu var, elektrikli bisikletler için ise sayı olarak vermem doğru olmaz ancak metro istasyonlarda mutlaka istasyonları olacak, önemli metrobüs istasyonlarında olacaklar. Ulaşımın kesişim noktalarında mutlaka elektrikli bisikletler olacak.”